Daha iyi hissetmeye bugün başlayın
Siz de 850 bin mutlu danışanımız gibi hayatınızın kontrolünü elinize alın.
Başlayınİlişki Problemleri (Sorunları)
Her ilişkide irili ufaklı problemler olabilir. İnsan zihni, bir sorunla karşılaştığında bir şeylerin ters gittiğini düşünmeye meyilli olsa da ilişkilerimizde sorunların olması ilişkinin sağlıksız olduğu anlamına gelmez. İlişkinin tarafları ortadaki sorunlara rasyonel yaklaştığı ve onları birlikte çözmek istedikleri sürece ilişki sağlıklı bir şekilde devam eder.
İlişki dediğimizde aklımıza ilk romantik ilişkiler gelir. Romantik ilişkilerde partnerlerle yaşanan sorunlar, çoğu zaman diğer ilişkilerdeki problemlere göre daha üzücü veya rahatsız edicidir. Elbette, bu kişiden kişiye göre değişir. Kimilerinin aile veya arkadaşlık ilişkilerinde yaşadığı problemler hayatlarında daha fazla yer kaplayabilir.
Kişiler arası farklılıkları da göz önünde bulundurduğumuzda ilişki dediğimiz genel bir başlık altında arkadaşlık, aile ve romantik ilişkilerden bahsetmek, yeri geldiğinde spesifik olarak bunlar üzerinden konuşmak yerinde olacaktır. Madem her ilişki problemi çok kötüye işaret değil ve sayısız ilişki türü içerisinde problemlerin de bir yeri var. Öyleyse ilişkilerin tanımını ve ilişki problemlerinin türlerini birlikte keşfedelim.
İlişki Nedir?
İlişki iki ya da daha fazla kişi arasında gelişen duygusal, fiziksel, sosyal ve maddi paylaşımların olduğu bir dinamik olarak adlandırılabilir. İlişkiler sürekli olarak değişen ve etkileşimli doğaları itibariyle dinamiktir.
Hayattaki birçok değişim ve gelişim, insanlarda yarattığı etkilerin yanı sıra insanların arasında gelişen dinamik bir yapıyı da oldukça yakından ilgilendirir ve etkiler. Kontrol edemediğimiz değişimler söz konusu olduğunda ilişkiler de bundan payını alarak çeşitli konularda olumsuz etkilenmeye başlar.
İlişki problemlerinin ortaya çıkabileceği birçok alan vardır:
- İletişim Problemleri
- Esnek Olmama Problemli
- İlişki İçinde Yardımlaşmamak
- Saygı Problemi
- Özel Alanlar Yaratma Problemi
- Cinsellik ve Yakınlık Kurma Problemi
- Güven Eksikliği
- Tarafların Kişisel Sorunları
- Problemi Reddetme Sorunu
İlişkide İletişim Problemleri
İlişkilerde yaşanan problemlerin kendini ilk gösterdiği alanlardan biri iletişimdir. Çünkü aslında iki insan arasındaki ilişkiyi oluşturan şey en başta kurdukları iletişim ve aralarında geliştirdikleri duygusal ve fiziksel birçok öğeyi de barındıran iletişim dilleri ve biçimleridir.
Etkili iletişim kurabilmek; ilişki içindeki kişilerin birbirini ve kendilerini tanıması, kelimeleri doğru ve etkin kullanabilmesi, empati ve hoşgörü sahibi olması, eleştiriye açık ve önyargısız yaklaşabilme yetisine sahip olması ve sözel dilin yanı sıra beden dilini de iyi kullanabilmesi gibi önemli birçok unsuru içermektedir.
Bu durumda ilişki dinamiğinde yer alan bireylerin etkili iletişim kurmaması, birçok şeyi etkili iletişim kurarak çözmek yerine karşı tarafın anlamasını beklemesi, duygu ve düşüncelerinde dürüst olmaması, konuşmadan önce düşünmemesi, iyi bir dinleyici olmaması gibi sebeplerle iletişim problemleri yaşaması olasıdır.
İletişim problemlerinin bir diğer sebebi de aslında ilişkinin içinde olan problemlerle ilgili yapıcı olmak yerine yıkıcı ve oldukça olumsuz ifadeler kullanarak suçlayıcı davranmak olabilir.
Bir sorun yaşadığınız zaman aşağıdaki yaklaşımları sergilemek sorunu çözmek yerine, daha da çözülemez ve karmaşık bir hale getirecektir:
- “Bu durumdan veya bu davranıştan rahatsız oluyorum.” yerine “Senden rahatsız oluyorum.” demek
- Ortadaki problemi ve problemin uyandırdığı duygu ve düşünceleri yapıcı bir şekilde paylaşmak yerine direkt olarak iletişimi keserek tavır almak
- Bir sorun olduğunda her iki tarafın da yaşanan probleme katkı sağladığını düşünmek yerine suçlayıcı davranmak
- “Her ikimiz de hatalıyız ve sorunumu birlikte çözelim.” diye iş birliğine girmek yerine “Haydi, sen hatalısın ve sorunları çözmelisin.” gibi bir yaklaşım sergilemek
Bu yanlış yaklaşımlarla sorunun üzerine yeni sorunlar ekleyebilirsiniz. İki kişi arasında basit bedensel ve duygusal ifadelerle sözlü ya da sözsüz iletişim ilişkiyi kurtarabileceği gibi kötüleştirebiliyor da.
İlişkide Esnek Olmama
İletişim sorunlarının kendini göstermesi için aslında bir altyapıya ihtiyaç vardır. Kişilerin karşı tarafın beklenti ve isteklerinin tam karşısında durması ve kendi beklenti ve isteklerinden hatta belki kurallarından ve prensiplerinden ödün vermiyor olmasıdır.
Her zaman romantik ilişkilerde, arkadaşlık ve aile ilişkilerinde birbirimizle aynı fikirde olmak ve hayata aynı pencereden bakmak zorunda değiliz. Ancak, ilişki içinde olduğumuz insana verdiğimiz değer doğrultusunda esnek davranmak, ilişkimizi daha sağlıklı bir noktada tutmak için önem arz eder fakat, insanlar çoğu zaman kendi çıkarlarını korumaya odaklanırlar. Yani, esnek davranmazlar. Esnek ve çıkar çatışmasının olduğu noktada işbirliği içinde olmak, ilişki içindeki tarafların problemlerini azaltacak bir davranış şekli olabilir.
İlişki İçinde Yardımlaşmamak
Hayatta her insanın yetişmesi gereken birçok iş var. Özellikle günümüzde ev, iş ve ilişkiler arasında gidip gelmekten insanlar hobilerine bile vakit ayıramayacak yoğunluk halindeler. İçinde olduğumuz ilişki içinde de yardımlaşmamak hem ilişki için hem de bireysel yaşantılarımız için tehdit edici bir unsur haline geliyor.
Örneğin bir evlilik ilişkisinde eşlerin her ikisinin de çalıştığı durumda bireyler, ev işleri konusunda yardımlaşmalı ve birbirlerinin yükünü hafifletmelidir. İletişim ve esneklikte olduğu gibi yardımlaşma konusunda da kendimizden fedakârlık yaparak çıkar çatışmasına düşmemek, karşı tarafın da insan olduğunu ve bazı konulara yetişemeyeceğinin farkında olarak hareket etmek gerekir.
Bunun göz önünde bulundurulmuyor olması, sorunları da beraberinde getirecektir. Sonuçta hayatta birbirimizden yardım almayacaksak neden sosyal varlıklarız ve neden ortak bir hayat inşa etmek konusunda bu kadar ısrarcıyız?
İlişkide Saygı Problemi
İlişkilerimizi genel olarak sevgi üzerine inşa ediyoruz. Tanıştığımızda veya birlikte vakit geçirmeye başladığımızda iki kişi arasında oluşan olumlu duyguların başında sevgi ve hoşlanma gibi duygular geliyor. Hatta, romantik ilişkileri düşündüğümüzde aşk gibi yoğun bir duygu kümesi söz konusu olduğunda olumlu duyguların tavan yaptığını ve hiçbir olumsuz özelliği göz önünde bile bulundurmadığımızı bilirsiniz.
Birbirimizi çok seviyor olmamız, birbirimizle vakit geçirmekten ve bir arada olmaktan büyük bir mutluluk ve heyecan duyuyor olmamız birbirimize saygı göstermemizi gerektirir mi? Gerektirmez ama sebep olabilir.
Birbirini çok yakından tanıyan ve seven insanlar, birbirlerinin görüşlerine, yaptıklarına veya tercihlerine karışmakta ve müdahale etmekte kendilerini daha rahat hissedebilirler. Bu davranışlar da bir noktada karşı tarafın seçimlerine saygı duymamayı beraberinde getirir.
Saygı duymak demek, ortak noktalarda buluşmamak ve gerektiğinde birbirimizin görüşlerini almamak demek değildir. Saygı duymak ve saygıyı göstermek, karşı tarafın sınırları olabileceğini kabul etmekle başlar. Ancak, insanlar bir ilişki içerisinde olduklarında çoğu sınırın ortadan kalktığını ve bir bütün haline geldiklerini düşünebilirler. Bunun çok da sağlıklı bir patern olmadığını ve ilişkide problemlere sebep olabileceğini göz önünde bulundurmak önemlidir.
İlişkide Özel Alanlar Yaratma Problemi
Aslında günümüzde bu problem, saygı duymama konusuyla eş değer olarak ilerlemektedir. Saygı duymadığımız noktada birbirimizin sınırlarına ve hatta özel alanlarına girmekteyiz.
Kabul etmeliyiz, bir romantik partneriniz olduğunda veya dünyadaki en iyi ve en yakın arkadaşınız söz konusu olduğunda onlar farklı bedenlerde bir kişi haline gelmiyoruz. Her insanın özel alana ihtiyacı vardır.
Yalnız vakit geçirmeye, yakın ilişki içinde olduğu kişi dışında başka insanlarla görüşmeye, farklı aktiviteler yapmaya, yaşanan her şeyi tek tek anlatıp paylaşmamaya ve bazı şeyleri kendine saklamaya ihtiyacı olabilir. Özel alanların neler olduğu konusunda uzunca bir liste oluşturabiliriz, aslında herkes için değişen bir yapısı da vardır ama bütün özel alanlar konusunda ortak olan şey, aslında herkesin buna ihtiyacı olduğudur.
İlişki içinde olduğunuz kişilerle birbirinize özel alanlar tanımıyorsanız ya da tarafların kendine oluşturduğu özel alanlara müdahale ediyorsanız ve her zaman bir şeyleri birlikte yapmak zorunda hissediyorsanız; özel alan yaratmakla ilgili bir problem yaşıyor olabilirsiniz. Bu da bir ilişki problemi olarak ilerleyen zamanlarda olumsuz sonuçlara sebebiyet verebilir.
İlişkide Cinsellik ve Yakınlık Kurma Problemi
Romantik ilişkilerde cinsellik ve tüm ilişkilerde yakınlık önemli bir konudur. Romantik ilişkilerde cinsellikle ilgili birçok kuralın yazılıp çizildiğini duymuş olabilirsiniz. Haftada şu kadar cinsellik yaşamalısınız, orgazm olmalısınız, fanteziler kurmalısınız gibi kalıplar size de tanıdık geliyor olabilir.
Tüm çiftler aynı sayıda ve aynı sürede cinsellik yaşamak zorunda olmadığı gibi benzer şekilde de cinsellik yaşamak zorunda değildir. Ancak, burada en önemli konu partnerlerin birbirlerine olan uyumudur.
Cinsellik konusunda ilgi, beklenti ve istekler uyuştuğu, uyuşmasa bile karşılıklı olarak neye ihtiyaç duyduğunuz konusunda iletişim kurup birbirinizin memnuniyetini ön plana aldığınız bir noktada sağlıklı bir cinsellikten bahsediyor olabiliriz. Aksi halde, ilişkide cinsellik konusu da bir problem haline gelebilir.
Romantik ilişkiler ve diğer tüm ilişki çeşitlerinde de yakınlık kurmak ve yakın temas halinde olduğunu karşılıklı olarak birbirine yansıtmak önemli bir konu olarak karşımıza çıkar. Yakınlık kurmanın anlamı herkes için farklıdır, yine bu konuda aile veya arkadaşlık ilişkisi içinde olduğunuz kişilerle benzer yakınlık kurma anlayışına sahip olmanız, illa aynı şeylerden hoşlanmasanız bile birbirinizi neye ihtiyacı olduğunu anlayarak buna uygun davranmanız, ilişkileri daha sağlıklı bir hale taşıyacaktır.
İlişkide Güven Eksikliği
Tüm ilişkilerde güven, olmazsa olmaz olarak görülen parametrelerden biridir. İlişkilere başladığımızda güvenmek için karşımızdaki insanları tanımamız ve tanıma sürecinin verdiği bilgilerle kişiye dair belli başlı tahminlerimizin oluşması gerekir. Eğer ilişki ilerlediğinde güven aşamasında hala bir sıkıntı varsa göz önünde bulundurulması gereken iki unsur vardır:
- İnsanlara güvenmekte zorluk mu yaşıyorsunuz?
- Karşınızdaki insan güven verme konusunda zorluk mu yaşıyor?
Aslında her iki durumda da tarafların her ikisini de ilgilendiren bir problem söz konusudur. Size sizinle ilgili güven olmadığı halde güvenmeyen bir kişi de ilişkiyi kötü etkileyebilir veya karşı tarafa hak ettiği güven ortamını sağlamıyor ve tetikte olmasını sağlıyor olmanız da olumsuz bir durumdur. Güvenle ilgili konular, taraflar arasında bir uzlaşmaya varılarak ya da bir destek alınarak çözüme götürülmesi gereken ciddi bir konudur.
İlişkide Tarafların Kişisel Sorunları
İlişki problemleri yalnızca ilişkinin içinde meydana gelmez. Bireylerin kendi hayatında kişisel sorunları da olabilir. Kişisel sorunların yarattığı bireysel zorlanmalar sebebiyle bu sorunlar ilişki içerisinde de problemlere sebebiyet verebilir. Eğer, ilişkiyi ciddi boyutta etkileyen bir durum mevcutsa ilişkileriniz içerisinde arkadaşlarınızdan, partnerinizden veya ailenizden destek almakla birlikte uzman desteği almak da sağlıklı bir ilişki kurabilmek için önem taşımaktadır.
İlişkide Problemi Reddetme Sorunu
Aslında maddelerle sıralanan bütün problemler ilişki içerisinde değerlendirildiğinde kendi içlerinde alt maddelere ayrılabilir ve çeşitlendirilebilir. Ancak, en büyük problemlerden bir tanesi, yaşanan tüm sorunlara rağmen bunları kabul etmemek, reddetmektir. Problem olduğunu kabul etmeksizin bu konuda çalışmak ve düzeltmek için uğraşmak da söz konusu olmayacaktır.
İlişki Problemlerinin Çözümü
Yukarıda bahsettiğimiz problemlerin hepsinde belirli çözüm yöntemleri sunmak mümkündür. Örneğin iletişim problemleri yaşıyorsanız etkili iletişim kurmak için kendinizi geliştirirsiniz ve karşı tarafla sorunları konuşmayı tercih edersiniz veya bir uzmandan yardım alırsınız. Ancak bir problem olmadığını düşündüğünüzde çözüm için alan açmak veya çözüm aramak da mümkün olmayacağı gibi çözülebilecek sorunlar, daha fazla olumsuz etkileyerek ilişkilerinizi çıkmaza sokabilir.
Bu durumu ilişkiyi yaşayan kişiler fark etmiyorsa belki yakınları fark edip uyarılarda bulunacak veya dikkatlerini bu konu üzerine çekecektir. Bu uyarılara kulak vermek ve harekete geçmek en faydalı yoldur diyebiliriz çünkü psikoterapi bile kendi isteğiyle gelen bireylerle başlanabilecek bir ilişki iken, ikili ilişkilerde çözüme yönelik bir istek ve çaba olmadan problemler de varlıklarını orada sürdürmeye devam edeceklerdir.
İlişki problemlerinizi çözmeye bir adım daha yaklaşacağınız yargısız bir ilişki kurmak için Hiwell Online Psikolojik Danışmanlık’taki uzman online terapistlerden psikolojik danışmanlık alabilirsiniz!