Romantik İlişkilerde Mahşerin Dört Atlısı

Romantik İlişkilere Zarar Veren 4 Davranış

Romantik ilişkilerin sağlıklı bir biçimde devam etmesini sağlayan en önemli etmenlerden biri çiftlerin birbirleriyle kurduğu iletişimdir. Çiftlerin arasında kurduğu iletişim ilişkilerin güçlenmesini sağladığı gibi ilişkilerin bitmesine de sebep olabilir. Gottman Çift Terapisi yaklaşımını geliştiren Julie ve John Gottman yaptıkları bir araştırmada ilişkileri bitiren dört önemli davranış türünü tespit etmiştir¹.

Mahşerin Dört Atlısı adı verilen bu davranışlar:

• Eleştiri
• Savunma
• Aşağılama
• Duvar Örme

Daha sağlıklı ve sağlam temelli bir romantik ilişki için çiftlerin bu dört davranış kalıbını uyguladıklarını fark etmeleri, uygulamayı durdurmaları ve bunları panzehirleriyle değiştirmeleri çok değerlidir.

Eleştiri

Mahşerin dört atlısından ilki eleştiridir. Eleştiri, yaşanılan bir sorunu partnerin kusuru olarak kabul etmektir. Eleştiren taraf yaşanan bir durumda veya olayda partnerini, davranışlarını ve kişiliğindeki eksiklikleri sorumlu tutar². Eleştiriye bir örnek, sık sık geç kalan partnere Ne kadar sorumsuz birisin! Hep böyle yapıyorsun. demektir.

Eleştirinin panzehiri yumuşak başlangıçtır. Yumuşak başlangıç partnerin kişilik özelliklerini hedef almadan yaşadığınız problemi ben ifadeleriyle dile getirmektir. Örneğin Geç kaldığında kendimi önemsenmemiş ve değersiz hissediyorum. Benim için buluşmalarımıza zamanında gelmeyi deneyebilir misin? Bu örnekteki gibi ben diliyle ihtiyaç ve istek belirtmek daha sağlıklı bir iletişim kurmamıza yardımcı olur.

Savunma

İlişkileri bitirdiği gözlemlenmiş bir diğer davranış ise savunmaya geçmektir. Savunma, kişinin masum ve haklı olduğunu partnerine söylemesi, yaşanan sorunlardaki sorumluluğu partnerine bırakmasıdır³. Savunmaya bir örnek Evi dağıtıyorsun. diyen partnere Asıl sen dağıtıyorsun. Geçen gün ortalığı ben topladım. Suçu bana atıyorsun! demektir.

Savunmanın panzehiri sorunla alakalı ufak da olsa sorumluluk almaktır. Örneğin, aynı durumdan yakınan partnere, Evimizin bu aralar daha dağınık olduğunun farkındayım. Bunda benim de senin de payın olmuştur. İstersen evi birlikte ikimizin de istediği gibi toplayalım. demek olabilir.

Aşağılama

İlişkileri bitiren belki de en önemli davranış olan aşağılama kişinin kendisini partnerinden üstün gördüğü ifadelerdir². Sen salaksın. ya da Amma beceriksizsin. aşağılama örnekleridir.

Aşağılamanın panzehiri aşağılayan kişinin partnerini takdir etmesi ve ihtiyaç ve isteklerini tanımlayabilmesidir. Örneğin, Ne beceriksizsin. demek yerine Bu işleri sadece bana bırakmayıp yardımcı olmana ihtiyacım var. Çok yoruluyorum.

Duvar Örme

Duvar örme davranışı bir tartışma esnasında kişinin iletişim kuramayacak hale gelmesi ve kendini duygusal olarak kapatmasıdır³. Duvar ören kişi kendini uzaklaştırır, dinleyememeye başlar. Bu fizyolojik olarak da anlaşılabilir. Duvar ören bir kişinin nabzı artar, nefes alış verişleri hızlanır.

Duvar örmenin panzehiri fizyolojik rahatlamadır. Partnerler böyle durumlarda nefes ve kas gevşetme gibi egzersizler yaparak ve tartışmaya en az 20 dakikalık bir ara vererek fizyolojik olarak kendilerini sakinleştirebilir.

Sonuç

Herkes zaman zaman insan ilişkilerinde ve iletişim kurarken mahşerin dört atlısını kullanır. Bu davranışların anlaşılmadığı ya da çözülemediği durumlarda çift terapisine gitmenin de seçenekler arasında olduğu unutulmamalıdır.

Mahşerin dört atlısından herhangi birini yaptığımızda bunu fark etmek, durmak ve panzehiriyle değiştirmek ilişkilerimizi daha sağlıklı, mutlu, huzurlu ve tatmin dolu bir ilişki yaşamamıza yardımcı olacaktır.

Kaynakça

1. Gottman, J. M., & Silver, N. (2002). Evliliği sürdürmenin yedi ilkesi. Varlık Yayınları.
2. Gottman, J. M. (2008). Gottman method couple therapy. Clinical handbook of couple therapy, 4(8), 138-164.
3. Gottman, J., & Silver, N. (2014). Aşk nasıl sürdürülür. Aşk Laboratuvarından Sırlar. Varlık Yayınları.