Yoga ve Ruh Sağlığı: Yoganın Psikolojimize Olumlu Etkileri

Yoga Nedir?

Yoga, günlük yaşamda çok sık duyduğumuz bir kavram olsa da çoğumuz yoganın tam olarak ne olduğunu açıklamakta zorlanırız. Yogayı yalnızca bedensel egzersizlerden oluşan bir spor ya da meditasyon yapmak olarak değerlendirmek yogayı anlatmak için yeterli olmayacaktır.

Anlamı birlik ve bütünlük olan yoga, nefes egzersizleri, beden hareketleri ve zihinsel meditasyonlardan oluşan bütüncül bir sistemidir. Yazının bulunmasından daha eski olduğu düşünülen yoganın ilk izleri M.Ö. 5000’lerin Hindistan’ına dayandığı düşünülmektedir.

Yoga zihin ve beden arasındaki bağlantıyı kuvvetlendirmeyi ve bütünleşmeyi amaçlar. Yoga esnasında yapılan beden pozlarına doğru nefes tekniklerinin eşlik etmesiyle zihin-beden bağı güçlenmektedir. Bu nedenle yoga pratikleri modern çağda stres yönetimi, farkındalık artırma, bedensel ve zihinsel rahatlama gibi birçok modern ihtiyacı karşılamak için kullanılan çok popüler bir egzersizler bütünüdür.

Yoga Nasıl Yapılır?

Birçok farklı yoga yaklaşımı vardır. Her bir yoga yaklaşımı yoganın farklı yönlerine odaklanmaktadır. Kimi bedensel egzersizleri ön planda tutarken kimi de nefese vurgu yapmaktadır.

Bu yaklaşımların neredeyse hepsinin uygulanma amacı zihinsel ve fiziksel iyilik, denge halini ve farkındalığı arttırmak ve korumaktır. Bu iyilik ve denge haline çeşitli nefes ve beden egzersizleriyle ulaşmak amaçlanır.

Yoga Yaklaşımları

Binlerce yıllık tarihi ile yogayı tek bir sistem ya da yaklaşım olarak ele almak mümkün değildir. “Her insanın yoğurt yiyişinin farklı olması” gibi bu binlerce yıllık süreçte aynı amaca (zihinsel ve bedensel iyilik ve denge hali) yönelik birçok farklı teknik ve yaklaşım geliştirilmiştir.

Bedensel duruşlar, nefes egzersizleri ve zihinsel canlandırmaların ağırlıkları ve uygulanışlarına göre farklı yoga türleri vardır. Bunların başlıcaları:

• Restorative Yoga: Yoga duruşları, yastıklar ve diğer yardımcı araçlar kullanarak yapılır. Temel amaç rahatlama ve dinlenmedir.
• Ashtanga Yoga: Duruşlar arası hızlı geçişler ve nefes kontrolü uygulanarak yapılır.
• Iyengar Yoga: Duruşlar üzerinde dikkatli ve detaylı çalışarak uygulanır.
• Kundalini Yoga: Chakra adı verilen enerji merkezlerini uyarmak için nefes, duruşlar ve meditasyon teknikleriyle uygulanır.
• Bikram Yoga: Sıcak bir ortamda ve belirli bir duruş seti kullanarak uygulanan bir sıcak yogadır.

Yoga ve Psikoloji

Yoganın gerek iyilik ve denge halini arttırmayı amaçlayan bir felsefesi olması gerekse içinde fiziksel olarak rahatlatıcı beden ve nefes egzersizleri barındırması nedenleriyle psikolojik etkileri de merak uyandırmaya başlamıştır.

Bu nedenle yoga, psikolojik araştırmalarda bedensel egzersizlerle kişilerin fiziksel esnekliklerini, koordinasyonlarını ve güçlerini arttırmak, kişileri nefes egzersizleriyle sakinleştirmek, stresi ve anksiyeteyi azaltmak ve odağı arttırmak gibi amaçlarla kullanılmaya başlanmıştır¹. Yapılan araştırmalar yoganın, düzenli yapıldığında zihinsel sağlığımıza birçok etkisi olduğunu göstermiştir.

Yoganın Faydaları Nelerdir?

Biraz da yogaya yabancılıktan olsa gerek, yoga yapmanın neye iyi geldiği çok merak edilen bir konudur. Yoganın bedenimize ve ruhumuza birçok faydası vardır. Zaten fiziksel ve zihinsel sağlık birbirinden ayrı düşünülemez. Bu nedenle yoganın zihinsel sağlığa etkilerinden önce bedenimize olumlu etkilerinden bahsetmeliyiz.

Yoganın Fiziksel Faydaları

Yoga, düzenli yapıldığında tansiyonu düşürür, stresin fiziksel etkilerini azaltır, metabolizmayı düzenler, kas ağrılarını azaltır ve bağışıklığı güçlendirir². Yoganın fiziksel faydalarına aşağıdakiler örnek verilebilir.

• Kas gerginliğiniz azalır.
• Bedeniniz esneklik kazanır.
• Sırt, boyun, bel kaslarınız güçlenir, omurga ağrılarınız azalır.
• Kalp-damar fonksiyonları iyileşir.
• Migren ve baş ağrıları azalır.
• Uyku kaliteniz artar.
• Bağışıklık sisteminizi destekler.

Bu fiziksel yararların yanında yoganın ruh sağlığına da birçok etkisi vardır.

Yoganın Psikolojik Faydaları

Yoga yapmak kişilerin genel iyilik hallerini arttıran birçok olumlu psikolojik etkiye sahiptir³.

• Beden ve zihninize yönelik farkındalığınız artar.
• Odaklanma beceriniz güçlenir.
• Stresinizi daha kolay yönetmeyi ve rahatlamayı öğrenirsiniz.
• Motivasyon ve enerji seviyeleriniz artar.
• Düşünce ve duygularınızdaki dalgalanmalar azalır.
• Duygusal dengeniz artar.
• Ani tepkileriniz azalır.
• Kaygılarınızı daha kolay yönetebilirsiniz.

Düzenli yapılan yoganın yukarıdakiler dışında kişiden kişiye göre değişebilen sayısız yararı olabilir. Örneğin, bu konuda yapılan birçok araştırma yoga hareketlerinin ve nefes egzersizlerinin depresif semptomlar ve anksiyete üzerinde azaltıcı etkisini olduğunu göstermiştir. Peki yoganın bu faydalarından yararlanmak için her gün yoga yapmak gerekir mi?

Ne Sıklıkta Yoga Yapmalıyız?

Nadiren yaptığımız ve alışkanlık haline getirmediğimiz birçok şeyin uzun süreli yararlarını göremeyeceğimiz gibi yoga da düzenli yapıldığında etkisini arttırır. Yoganın, düzenli yapıldığında yaşam kalitemizi, farkındalığı, dikkati, duygu düzenleme becerilerini arttırdığı bilinmektedir¹.

Yoğunluğumuzdan dolayı her gün yapamasak bile haftada birkaç gün düzenli bir şekilde yoga yapmanın hem fiziksel hem de zihinsel birçok olumlu etkisi olacaktır. Bu nedenle haftada birkaç saatimizi ayırarak yapabileceğimiz yoga egzersizleri yaşam kalitemizi olumlu yönde etkileyecektir!