Νιώστε καλύτερα σήμερα!
Πάρτε τον έλεγχο της ζωής σας, όπως και οι 850.000 ευτυχισμένοι πελάτες μας.
Τι Είναι η Ευγνωμοσύνη;
Η ευγνωμοσύνη είναι ένα ειλικρινές αίσθημα εκτίμησης για μια χάρη, ένα δώρο, μια βοήθεια ή, γενικότερα, για μια ευχάριστη κατάσταση. Εκτός από την αύξηση του αισθήματος της ευτυχίας του ατόμου, η ευγνωμοσύνη βελτιώνει, επίσης, τις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις.
Η ευγνωμοσύνη σχετίζεται έντονα με λέξεις, όπως «γενναιοδωρία», «καλοσύνη» και «δώρο»1. Η φράση "being grateful" προέρχεται από τα λατινικά και είναι συνδυασμός των λέξεων «gratia (καλοσύνη)» και «gratus (ευχάριστο)»2.
Πάντως, σήμερα, η λέξη ευγνωμοσύνη έχει επικρατήσει να αναφέρεται ως μια στάση που αφορά τα άτομα που αναγνωρίζουν και εκτιμούν τα θετικά στοιχεία στη ζωή τους3.
Ευγνωμοσύνη και το Αίσθημα της Ευγνωμοσύνης
Ένα πράγμα που πρέπει να σημειωθεί σχετικά με τον ορισμό της ευγνωμοσύνης είναι ότι πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο «ευγνωμοσύνη» εναλλακτικά με τον όρο «νιώθω ευγνώμων». Η ευγνωμοσύνη δεν είναι το ίδιο με το αίσθημα της ευγνωμοσύνης.
Η ευγνωμοσύνη περιλαμβάνει την ανταπόδοση μιας εύνοιας με βάση το αίσθημα υποχρέωσης και χρέους. Ως εκ τούτου, φέρνει μαζί της αρνητικά συναισθήματα. Το αίσθημα της ευγνωμοσύνης είναι πάντα μια ευχάριστη εμπειρία4.
Μια άλλη έννοια που αναφέρεται συχνά μαζί με τη λέξη ευγνωμοσύνη είναι η έννοια γνωστή ωςthankfulness. Η ευγνωμοσύνη είναι μια πιο πνευματική και αφηρημένη έννοια που περιλαμβάνει επίσης την έννοια του thankfulness. Ενώ η ευγνωμοσύνη είναι μια έννοια που μπορεί να γίνει εμφανής με συγκεκριμένες συμπεριφορές του ατόμου που εκφράζει την ευγνωμοσύνη του, το thankfulness είναι κάτι που πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο στον εσωτερικό κόσμο του ατόμου και δεν βγαίνει προς τα έξω5.
Η Ευγνωμοσύνη και οι Εκφάνσεις της
Εξετάζοντας τη διαμόρφωση της ευγνωμοσύνης στα άτομα, έχει παρατηρηθεί ότι η έννοια αυτή δεν είναι πάντα ένα συναίσθημα που εμφανίζεται για τις σχέσεις μεταξύ των ατόμων, αλλά μερικές φορές αναδύεται μέσω μη ανθρώπινων αιτιών ή γεγονότων.
Αναλυτικές μελέτες σχετικά με το συναίσθημα της ευγνωμοσύνης έχουν δείξει ότι το συναίσθημα αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με τρεις διαφορετικούς τρόπους:
- Η ευγνωμοσύνη προς ένα άλλο άτομο σε σχέση με κάτι απλό που συνέβη στην καθημερινότητα είναι η πιο συχνή έκφανσή της.
- Η δεύτερη έκφανση της ευγνωμοσύνης βασίζεται σε μια πίστη στον «Θεό» ή στο «σύμπαν», και αφορά, συνήθως, κάτι που το άτομο θεωρεί ανώτερό του.
- Η τελευταία έκφανση της ευγνωμοσύνης σχετίζεται με την «κατάσταση της ευγνωμοσύνης» που αισθάνεται το άτομο και συμβαίνει χωρίς ένα συγκεκριμένο γεγονός. Πρόκειται για όταν το άτομο αισθάνεται ευγνωμοσύνη γενικότερα για όσα έχει στη ζωή του, χωρίς να αναφέρεται σε κάτι συγκεκριμένο7.
Κοινά Χαρακτηριστικά των Ατόμων με Υψηλό Αίσθημα Ευγνωμοσύνης
Όταν εξετάζεται το προφίλ των ατόμων που έχουν υιοθετήσει το αίσθημα της ευγνωμοσύνης στη ζωή τους, εμφανίζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά:
- Βιώνουν λιγότερα συναισθήματα στέρησης
- Έχουν την τάση να εκτιμούν ακόμη και τα πολύ μικρά πράγματα στη ζωή τους, ανεξάρτητα το πού προέρχονται
- Λαμβάνουν απόλαυση από πράγματα που μπορεί να θεωρούνται πολύ συνηθισμένα για τους περισσότερους ανθρώπους
- Έχουν κάνει την ευγνωμοσύνη τρόπο ζωής και δίνουν έμφαση στο αίσθημα αυτό καθημερινά8.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να πούμε ότι το να αισθάνεσαι καλύτερα έχει να κάνει με το να μπορείς να ενεργείς με πιο θετική προοπτική. Η υιοθέτηση ενός ευγνώμονα τρόπου ζωής αποτελεί μέρος αυτού.
Γιατί Είναι Σημαντικό να Είμαστε Ευγνώμονες;
Όσον αφορά την ψυχική υγεία, η συχνή βίωση θετικών συναισθημάτων συμβάλλει στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας απέναντι σε αρνητικές καταστάσεις και σε μία πιο θετική οπτική της ζωής9.
Με βάση αυτό, γίνεται κατανοητό ότι τα άτομα που βιώνουν συχνά το αίσθημα της ευγνωμοσύνης μπορούν να διαχειριστούν πιο εύκολα συναισθήματα όπως η απληστία, το άγχος, η ζήλια, η εχθρότητα και ο θυμός10.
Από την άλλη πλευρά, έχει παρατηρηθεί ότι το συναίσθημα αυτό έχει τόσο κοινωνικά όσο και ατομικά οφέλη. Τα οφέλη αυτά βασίζονται κυρίως στις θετικές εμπειρίες ατόμων που βλέπουν άλλα άτομα να δείχνουν μία στάση ευγνωμοσύνης. Όταν παρατηρούν τις θετικές εμπειρίες ατόμων που έχουν την ευγνωμοσύνη ως στάση ζωής, τότε είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν κι αυτά μία παρόμοια στάση.
Ταυτόχρονα, το αίσθημα της ευγνωμοσύνης έχει επίδραση που ενισχύει τους κοινωνικούς δεσμούς και τις σχέσεις των ατόμων, καθώς είναι ένα συναίσθημα που συμβάλλει στην αύξηση και τη διατήρηση των θετικών εμπειριών.
Με άλλα λόγια, έχει παρατηρηθεί ότι η ευγνωμοσύνη αυξάνει τα επίπεδα ευημερίας των ατόμων και τα υποστηρίζει ώστε να είναι πιο ενσυναίσθητα, λιγότερο υλιστικά, συγχωρητικά και εξυπηρετικά άτομα.
Εχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που υιοθετούν την ευγνωμοσύνη στη ζωή τους αρχίζουν να ενεργούν με μια αισιόδοξη θεώρηση των πραγμάτων, έχυον ανεπτυγμένη την ικανότητα να ερμηνεύουν τις αρνητικές εμπειρίες της ζωής από διαφορετικές οπτικές γωνίες και μειώνουν τις συμπεριφορές αυτοκατηγορίας.11.
References
- Emmons, R. A., & Stern, R. (2013). Gratitude as a psychotherapeutic intervention. Journal of clinical psychology, 69(8), 846-855.
- Emmons, R. A., & Shelton, C. M. (2002). Gratitude and the science of positive psychology. Handbook of positive psychology, 18, 459-471.
- Wood, A. M., Froh, J. J., & Geraghty, A. W. (2010). Gratitude and well-being: A review and theoretical integration. Clinical psychology review, 30(7), 890-905.
- Kıvanç, U., & Karataş, Z. (2021). Views of individuals in emerging and middle adulthood on gratitude. Dokuz Eylül University Journal of Institute of Social Sciences, 23(3), 1235-1269.
- Karataş, Z., & Kıvanç, U. (2004). Are we grateful or thankful? Mehmet Akif Ersoy University Journal of Faculty of Education, (56), 411-440.
- Duran, N. O., & Şeref, T. A. N. (2013). The effect of gratitude and life goals writing activities on subjective well-being. Turkish Journal of Psychological Counseling and Guidance, 4(40), 154-166.
- Emmons, R. A., & McCullough, M. E. (Eds.). (2004). The psychology of gratitude. Oxford University Press, Oxford.
- Watkins, P. C., Woodward, K., Stone, T., & Kolts, R. L. (2003). Gratitude and happiness: Development of a measure of gratitude, and relationships with subjective well-being. Social Behavior and Personality: an international journal, 31(5), 431-451.
- Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American psychologist, 56(3), 218.
- Lyubomirsky, S. (2008). The how of happiness: A scientific approach to getting the life you want. penguin.
- McCullough, M. E., Emmons, R. A., & Tsang, J. A. (2002). The grateful disposition: a conceptual and empirical topography. Journal of personality and social psychology, 82(1), 112.
