Τι Είναι το Σύνδρομο της Δευτέρας; 9 Συμβουλές για να Μετατρέψετε το Σύνδρομο της Δευτέρας σε Ευχάριστη Τελετουργία

Μετατροπή του Συνδρόμου σε Τελετουργία: Δευτέρα

Έχετε ποτέ αναλογιστεί πόσο αργά κυλάει ο χρόνος όταν περιμένουμε σε μία στάση μετρό ή λεωφορείου ή όταν αντιμετωπίζουμε μία δυσάρεστη κατάσταση κατά την διάρκεια της ημέρας, ενώ, όταν βρισκόμαστε με μια ευχάριστη παρέα ή παρακολουθούμε μια ωραία θεατρική παράσταση, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο; Μήπως ο χρόνος περνάει πιο αργά κάποιες μέρες της εβδομάδας, σε σύγκριση με κάποιες άλλες;

Δεν είναι ασυνήθιστο να παρατηρεί κανείς άτομα με ενεργό επαγγελματική ζωή να παραπονιούνται ότι το Σαββατοκύριακο περνάει εν ριπή οφθαλμού, ενώ οι καθημερινές μοιάζουν ατελείωτες. Μπορούμε επίσης συχνά να ακούσουμε από φοιτητές ότι η ταχύτητα με την οποία περνάει ο χρόνος ποικίλλει ανάλογα με την ημέρα ή ακόμη και το μάθημα. Πολλά άλλα παραδείγματα της σχετικότητας του χρόνου και του συνδρόμου της Δευτέρας μπορούν εύκολα να βρεθούν στη ζωή.

Γιατί η μετάβαση από την Παρασκευή στο Σάββατο (το Σάββατο στην Κυριακή για όσους εργάζονται 6 ημέρες την εβδομάδα) και η σύνδεση της Κυριακής με τη Δευτέρα βιώνεται τόσο διαφορετικά; Πώς αλλάζει μια ολόκληρη μέρα, και κάθε μέρα της εβδομάδας, ειδικά όταν πρόκειται για την μετάβαση από την Κυριακή στην Δευτέρα; Δεν είναι μόνο η αντίληψή μας για τον χρόνο που διαφέρει. Μπορούμε να χαρούμε μια εκδρομή που θα πάμε το Σάββατο, όμως, τι είναι αυτό το αίσθημα πλήξης που μας εμποδίζει να κάνουμε το ίδιο ευχάριστα την Κυριακή;

Με ρεαλιστικούς όρους, γιατί η Δευτέρα είναι τόσο αντιπαθής, όταν είναι εξίσου αθώα με οποιαδήποτε άλλη μέρα; Το ερώτημα αυτό μας οδηγεί στην περίφημη φράση που όλοι έχουν ακούσει κάποια στιγμή: "Δεν μου αρέσουν καθόλου οι Δευτέρες." Ποιο είναι λοιπόν το σύνδρομο της Δευτέρας που κρύβεται σε αυτή τη φράση και φέρνει στο μυαλό μας τον Garfield;

Τι Είναι το Σύνδρομο της Δευτέρας;

Το σύνδρομο της Δευτέρας είναι ένας όρος που αναφέρεται στα αρνητικά συναισθήματα, όπως η έλλειψη κινήτρων και η χαμηλή διάθεση, που βιώνουν οι άνθρωποι όταν επιστρέφουν στη δουλειά ή στο σχολείο, αφού προηγουμένως χαλαρώσουν και διασκεδάσουν για να απολαύσουν το τέλος της εβδομάδας. Αν και τα συναισθήματα αυτά βιώνονται συνηθέστερα τη Δευτέρα λόγω των σύγχρονων προγραμμάτων εργασίας και εκπαίδευσης, μπορεί επίσης να βιώνονται σε διαφορετικές ημέρες για διαφορετικές ομάδες εργασίας.

Γενικά, το σύνδρομο της Δευτέρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναφερθεί στην έναρξη οποιασδήποτε περιόδου αυξημένης εργασίας και ευθυνών. Επιπλέον, τα διάφορα σύνδρομα της Δευτέρας μπορεί να επικαλύπτονται! Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βιώσει ότι το σύνδρομο της Δευτέρας είναι πολύ πιο έντονο μετά από διακοπές σε σχέση με τα Σαββατοκύριακα που οι ευθύνες ξεκινούν μετά από 2 ημέρες ξεκούρασης.

Ποιά Είναι τα Συμπτώματα του Συνδρόμου της Δευτέρας;

Επειδή το σύνδρομο της Δευτέρας δεν έχει οριστεί ως κλινική διαταραχή, οι πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα είναι ανεπίσημες¹. Το κύριο σύμπτωμα ή σημάδι είναι η κακή διάθεση το πρωί της Δευτέρας (ή της έναρξης της εργάσιμης εβδομάδας). Επομένως, αν και ο καθένας το βιώνει με μοναδικό τρόπο, ως συμπτώματα του συνδρόμου της Δευτέρας, ξεχωρίζουν τα ακόλουθα:

• Έλλειψη κινήτρων
• Μειωμένη παραγωγικότητα
• Χαμηλή διάθεση
• Προβλήματα ύπνου
• Ερεθιστικότητα/Δυσθυμία
• Έντονο άγχος για το φόρτο εργασίας

Εκτός από τα παραπάνω συμπτώματα του συνδρόμου της Δευτέρας, καθώς τελειώνει το Σαββατοκύριακο και αρχίζει η νέα εβδομάδα, μπορεί να γίνουν αισθητά τα ακόλουθα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα άγχους:

• Μυϊκές καταπονήσεις
• Πονοκέφαλοι
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Ταχύς καρδιακός ρυθμός
• Αύξηση της αρτηριακής πίεσης

Με λίγα λόγια, τα άτομα που εργάζονται ή σπουδάζουν, με το σύνδρομο της Δευτέρας, μπορεί να βιώνουν χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης και περισσότερο άγχος στην αρχή της εβδομάδας¹. Παρόλο που το σύνδρομο της Δευτέρας χαρακτηρίζεται από απροθυμία να πάει κανείς στη δουλειά, έλλειψη κινήτρων, δυσκολία προσαρμογής στη ροή εργασίας και πολλά άλλα συμπτώματα, τα συμπτώματα αυτά είναι συνήθως προσωρινά και, για τους περισσότερους από εμάς, υποχωρούν αργότερα μέσα στην εργάσιμη εβδομάδα.

Το Σύνδρομο της Δευτέρας δεν Είναι Κατάθλιψη

Ο όρος "κατάθλιψη" είναι αρκετά συνηθισμένος στην καθημερινή ζωή, αλλά προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά που προκαλεί η κατάχρησή του (π.χ. στιγματισμός), είναι χρήσιμο να διακρίνουμε το σύνδρομο της Δευτέρας από την κατάθλιψη.

Το σύνδρομο της Δευτέρας διαφέρει από την κατάθλιψη επειδή, αν και μπορεί να επανεμφανίζεται περιοδικά, οι άνθρωποι το αισθάνονται μόνο κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου: Τις Δευτέρες (ή την έναρξη της εργασίας ή των υποχρεώσεων). Η κατάθλιψη, από την άλλη πλευρά, χαρακτηρίζεται από συναισθήματα που συνδέονται με επίμονη ή μόνιμη χαμηλή διάθεση και μειωμένο ενδιαφέρον για ευχάριστες δραστηριότητες, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.

Επειδή το σύνδρομο της Δευτέρας δεν αποτελεί κλινικό όρο, η απουσία ορισμού στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5) δεν σημαίνει ότι είναι "επινοημένο" ή ασήμαντο. Αν και δεν έχει τη σοβαρότητα μιας κλινικής ασθένειας, τα συναισθήματα άγχους, φόβου, απροθυμίας και ανησυχίας που σχετίζονται με αυτό το σύνδρομο είναι "πραγματικά" για το άτομο που τα βιώνει.

Εάν η κατήφεια επιμένει αντί να μειώνεται καθώς προχωρά η εβδομάδα, αν προκαλεί σημαντική διαταραχή και δυσλειτουργία στην καθημερινή ζωή και αν υπάρχει παρατεταμένη απώλεια ενδιαφέροντος, είναι σημαντικό να εξετάσετε την πιθανότητα να βιώνετε κάτι περισσότερο από το σύνδρομο της Δευτέρας. (Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από χρόνιο αίσθημα απελπισίας, ευερεθιστότητα, ανησυχία και προβλήματα ύπνου)²

Το Σύνδρομο της Δευτέρας και τα Συναισθήματα Κατά της Εργασίας

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το σύνδρομο της Δευτέρας είναι αποτέλεσμα της μειωμένης απόλαυσης του Σαββατοκύριακου και όχι της αυξημένης αρνητικής στάσης απέναντι στη δουλειά. Φυσικά, αυτό σημαίνει ότι η διάθεση που προκαλεί το σύνδρομο αυτό μπορεί να μην αντιστοιχεί απαραίτητα σε αντιεργασιακά συναισθήματα. Το στοίχημα, τόσο για τους διευθυντές όσο και για τους εργαζόμενους, μπορεί να είναι η ομαλότερη ψυχολογική μετάβαση από το Σαββατοκύριακο στην εργάσιμη εβδομάδα³.

Το Σύνδρομο της Δευτέρας Λέει "Έρχομαι";"

Αν και το φαινόμενο αυτό έχει γίνει γνωστό ως σύνδρομο της "Δευτέρας", θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για μια ψυχική κατάσταση που αρχίζει να βιώνεται από την Κυριακή και μετά. Οπότε ναι, το σύνδρομο της Δευτέρας λέει κατά κάποιο τρόπο "εδώ έρχομαι"!

Το Παράδοξο του να μην Σκέφτεσαι την Δευτέρα

Οι περισσότεροι από εμάς είμαστε εξοικειωμένοι με τα παράδοξα όπως "Μην σκέφτεσαι την άσπρη αρκούδα"! Είναι σαν μια άδικη μονομαχία ανάμεσα σε εμάς και την ενασχόλησή μας με τις σκέψεις που προσπαθούμε να διώξουμε, οι οποίες επιτίθενται στο μυαλό μας πιο δυναμικά όσο περισσότερο προσπαθούμε να μην τις σκεφτόμαστε. Δεν έχει πολύ νόημα να σκεφτόμαστε την Δευτέρα, όταν έχουμε μπροστά μας το πολυαναμενόμενο Σαββατοκύριακο. Ποιος θα ήθελε θέλει να το θυσιάσει και να βρεθεί ξαφνικά σε μια νέα εβδομάδα εργασίας;

Κανείς δεν το θέλει, φυσικά, αλλά την Κυριακή, ενώ θα μπορούσαμε να κάνουμε πολλά πράγματα που θα μας έκαναν καλό, νιώθουμε εκτός εαυτού και μόνο που το "σκεφτόμαστε", και μερικές φορές πετάμε στα σκουπίδια αυτόν τον πολύτιμο χρόνο που περιμέναμε όλη την εβδομάδα. Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε αντ' αυτού;

Ο Paul Dolan, καθηγητής της Επιστήμης της Συμπεριφοράς, εξηγεί ότι ένα μεγάλο μέρος του πώς αισθανόμαστε καθορίζεται από το τι κάνουμε και ότι η ευτυχία είναι ανατροφοδότηση σχετικά με τον αντίκτυπο αυτών που κάνουμε⁴. Με βάση αυτό, μπορεί να σας παρακινήσει η γνώση ότι η ικανοποιητική ανατροφοδότηση που μπορεί να λάβετε στην αρχή της εβδομάδας θα είναι το αντάλλαγμα για ένα Σαββατοκύριακο που θα περάσετε "ζώντας στη στιγμή" και συμμετέχοντας σε δραστηριότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σας.

Ένα Σαββατοκύριακο που είναι τόσο ψυχικά όσο και σωματικά ξεκούραστο, ευχάριστο και έχει ολοκληρώσει με επιτυχία τη λειτουργία του θα χαλαρώσει την ψυχή και το σώμα μας και θα μας δώσει την ευκαιρία να αναγεννηθούμε. (Στην πολυάσχολη ροή της ζωής, ο καθένας μας το χρειάζεται αυτό.) Έτσι, η συμπεριφορά που επιδεικνύετε θα σας επιστρέψει ως ενέργεια και χαρά. Αυτή η ροή ακούγεται πιο ευεργετική από το να αναγκάζετε τον εαυτό σας να μην αισθάνεται θλίψη και να εντείνετε τα άσχημα συναισθήματα ή να κάθεστε και να πενθείτε για την επόμενη μέρα. Τι πιστεύετε;

9 Συμβουλές για να Νικήσετε το Σύνδρομο της Δευτέρας!

• Μην κρίνετε και μην προσπαθείτε να εξαλείψετε τα αρνητικά σας συναισθήματα. Το να θυμάστε ότι αυτά τα συναισθήματα είναι προσωρινά, σας αποτρέπει από το να ταυτίζεστε με αυτά⁵.
• Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται μια αλλαγή στις δουλειές στις οποίες εργάζονται από καιρό σε καιρό. Ένας σύμβουλος σταδιοδρομίας ή ένας ακαδημαϊκός σύμβουλος μπορεί να σας βοηθήσει να περιηγηθείτε στις δεξιότητες, τις θέσεις εργασίας και τα επαγγελματικά σας ενδιαφέροντα¹.
• Μην συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους. Ανεξάρτητα από το πώς βλέπετε τους ανθρώπους από έξω, δεν μπορείτε να γνωρίζετε τις ζωές τους. Κάθε άνθρωπος έχει αυτό που ο Βούδας ονόμασε "ντούκκα" (δυστυχία-αντιμετώπιση δυσκολιών) στη ζωή του, αν και σε διαφορετικά θέματα ή επίπεδα⁵.
• Ξεκινήστε την Δευτέρα με μια εύκολη εργασία που είναι ήδη στο ημερολόγιό σας⁶.
• Η προετοιμασία για την Δευτέρα από την προηγούμενη Παρασκευή θα σας δώσει την αίσθηση ότι η εβδομάδα σας έχει ξεκινήσει με ήρεμο και οργανωμένο τρόπο, πριν καν πατήσετε το πόδι σας στον χώρο εργασίας σας.
• Το να είστε το ίδιο συνεπείς, με τη ρουτίνα του ύπνου σας τις καθημερινές και το Σαββατοκύριακο, μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε καλά⁶. Η ποιότητα του ύπνου είναι σημαντικός παράγοντας τόσο για την επόμενη μέρα όσο και για τη συνολική σας διάθεση. Ο ποιοτικός ύπνος μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπτώσεων του συνδρόμου της Δευτέρας¹.
• Μπορείτε να προγραμματίσετε δραστηριότητες για να ανυπομονείτε για την εβδομάδα εργασίας που ξεκινά: Την Δευτέρα είναι πιθανό να νιώθετε χειρότερα, αν όλα τα ευχάριστα πράγματα στη ζωή σας προορίζονται για το Σαββατοκύριακο.
• Η ύπαρξη συγκεκριμένων δραστηριοτήτων για τις διάφορες ημέρες της εβδομάδας μπορεί να διευκολύνει τον προγραμματισμό και να προσφέρει μια ισορροπημένη, θετική εμπειρία. Ειδικά αν έχετε την τάση να αισθάνεστε αρνητικά τη Δευτέρα, μπορείτε να κάνετε ένα σχέδιο, το βράδυ της Δευτέρας, που είστε σίγουροι ότι θα σας κάνει καλό⁶.
• Εφαρμόστε στην πράξη αυτό που σας κάνει να αισθάνεστε ότι ξεκινήσατε καλά την εβδομάδα και δείτε πώς σας επηρεάζει⁶.

Κάποιες στρατηγικές για να βοηθηθείτε μπορεί να βελτιώσουν προσωρινά τη διάθεση, αλλά μπορεί να μην αποδώσουν μακροπρόθεσμα, ειδικά αν τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνετε τις Δευτέρες είναι σημάδι βαθιάς δυστυχίας και δυσαρέσκειας στη ζωή σας. Ως εκ τούτου, μπορεί να είναι απαραίτητο να δουλέψετε με τον εαυτό σας με έναν βαθύτερο και πιο επαγγελματικό τρόπο.

Συμπερασματικά, ενώ είναι "φυσιολογικό" να αισθάνεστε νευρικότητα κατά διαστήματα όταν πρόκειται για την Δευτέρα, αν αισθάνεστε ότι συναισθήματα όπως το άγχος έχουν γίνει υπερβολικά ή επηρεάζουν άλλους τομείς της ζωής σας, ίσως είναι καιρός να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια².

Μετατρέποντας το Σύνδρομο της Δευτέρας σε Τελετουργία

Σε αυτό το άρθρο, έχουμε καλύψει πολλές πτυχές του φαινομένου του Συνδρόμου της Δευτέρας, τόσο αναφορικά με όσα πρέπει να γνωρίζετε όσο και με αυτά που μπορούν να σας βοηθήσουν. Αφήσαμε, ωστόσο, για το τέλος μια από τις πιο κρίσιμες πτυχές αυτού του συνδρόμου: να κάνετε δουλειά που έχει νόημα για εσάς ή να βγάλετε νόημα σε αυτό που κάνετε.

Αν εργάζεστε όχι μόνο σωματικά και μηχανικά αλλά και με την ψυχή σας στο σύνολό της, τότε υπάρχει νόημα και αρμονία. Μερικοί άνθρωποι λένε ότι δεν αισθάνονται καν ότι εργάζονται, κάτι που, φυσικά, είναι μεταφορικό. Ως επί το πλείστον, οι άνθρωποι αυτοί βρίσκουν νόημα στην εργασία τους, εργάζονται με επίγνωση της ύπαρξής τους, των ονείρων, των στόχων και των ευθυνών τους, και όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες και προκλήσεις, είναι σε θέση να τις ομαλοποιήσουν και να προχωρήσουν μπροστά. Μπορεί να κουράζονται και να χρειάζονται υποστήριξη, όπως όλοι μας, αλλά συνειδητοποιούν ότι, ακόμη και αυτό, μπορεί να έχει νόημα και λειτουργία στη ζωή τους.

Αληθινά μιλώντας, δεν έχουν όλοι την ευκαιρία να κάνουν τη δουλειά των ονείρων τους στη ζωή, και η "εύρεση νοήματος" για την οποία μιλάμε εδώ δεν εξαρτάται πάντα από έναν εξωτερικό παράγοντα. Ίσως εξαρτάται από τον ίδιο τον άνθρωπο, τις προσδοκίες του από τη ζωή και, κυρίως, την επίγνωση του τι περιμένει η ζωή από αυτόν.

Είστε ευτυχείς, εάν κάνετε τη δουλειά των ονείρων σας. Εάν όμως όχι αλλά, έχετε ένα ρεαλιστικό όνειρο, πόσο ουσιαστικό θα ήταν για εσάς να κάνετε ένα βήμα για να το πετύχετε, να ανέβετε εθελοντικά τα δύσκολα σκαλοπάτια, εφόσον οι συνθήκες είναι κατάλληλες ; Φυσικά δεν είναι αργά.

Είτε είναι η δουλειά των ονείρων σας είτε όχι, μπορείτε επίσης να βελτιώσετε, ακόμη και να μεταμορφώσετε την τρέχουσα εργασία σας, συνδυάζοντάς την με δημιουργικές διαδικασίες και με ουσιαστικά βήματα στη ζωή σας.

Ένα θλιβερό σύνδρομο μπορεί να μετατραπεί σε μια ουσιαστική τελετουργία. Άλλοτε με βοήθεια, άλλοτε με το να το κάνετε μόνοι σας. Γιορτάστε το νόημα της ύπαρξής σας και της ζωής σας!